ΕΡ: Ποιοι ήταν οι λόγοι που σας έκαναν να ξεκινήσετε το ταξίδι στην περιπέτεια της γραφής
Δεν ξέρω αν υπήρξαν συγκεκριμένοι λόγοι για την ενασχόληση μου με την γραφή. Περισσότερο νομίζω ότι οδηγήθηκα σ’ αυτήν, από έναν συνδυασμό χαρακτήρα και κλίσης που εντάθηκε από την μοναχική μου φύση ως παδιού, η οποία ευνοούσε την εμμονική αφιέρωση στη «δημιουργική δραστηριότητα», είτε ζωγραφική ήταν αυτή, είτε ανάγνωση, είτε γραφή αργότερα. Για χρόνια φιλοδοξούσα να γράψω, χωρίς να το τολμώ. Όταν επιτέλους το αποφάσισα, πλησίαζα πια τα τριάντα.
ΕΡ: Ποιες ήταν οι δυσκολίες που αντιμετωπίσατε ως συγγραφέας στα πρώτα σας βήματα.
Ένας συνδυασμός παραλυτικής ασφάλειας και υπερτροφικής φιλοδοξίας, σε βαθμό που αναρωτιέμαι πως κατάφερα τελικά να ολοκληρώσω ένα πρώτο κείμενο. Ακόμη και σήμερα γράφω μέσα σε έναν παρόμοιο συναισθηματικό «κόμπο», έτσι που οδηγούμαι να γεμίζω σελίδες με ρυθμούς ταχύτατους ώστε να προλάβω την προκαταβολική απογοήτευση και τα μόνιμα αισθήματα ματαιότητας που με καταδιώκουν. Όσον αφορά το εκδοτικό μέρος, είχα την τύχη να γίνω γρήγορα δεκτός από έναν μεγάλο εκδοτικό οίκο και έτσι δεν ταλαιπωρήθηκα πολύ ως πλάνης και άστεγος.
ΕΡ: Τι μπορεί να θυσιάσει κανείς για να είναι συγγραφέας ή καλλιτέχνης γενικότερα.
Νομίζω ότι κανείς στη ζωή δεν θυσιάζει επί της ουσίας τίποτα. Ειδικότερα σε σχέση με επιλογές που έχει κάνει ο ίδιος, χωρίς καταναγκασμούς και εξωτερικές πιέσεις. Πάντα οδηγούμαστε στη συγκριτικά ευκολότερη για εμάς οδό, με την έννοια ότι συνήθως ακολουθούμε τις εσωτερικές παρορμήσεις μας, ακόμη και αν αυτές δείχνουν δύσκολες ή ενδεχομένως επίπονες στα μάτια τρίτων. Η ενασχόληση με τη γραφή προϋποθέτει και ταυτόχρονα οδηγεί σε κάποιας μορφής κοινωνική απομόνωση, αλλά για μένα αυτό ήταν δεδομένο ούτως ή άλλως. Υπό αυτή την έννοια, η λογοτεχνία υπήρξε σωτηρία.
ΕΡ: Σε ποιο βαθμό έχει επηρεάσει η συγγραφή τη ζωή σας και η ζωή σας τα κείμενα.
Η ζωή μου επηρεάζει περισσότερο τα κείμενα μου απ’ ό,τι το αντίστροφο. Αντλώ υλικό από τις αναμνήσεις και τις εμπειρίες μου επί μονίμου βάσεως. Αντιστρόφως, δεν μπορώ να πω ότι η ζωή μου έχει χρωματιστεί αποφασιστικά από το γεγονός ότι είμαι συγγραφέας, πέραν του χρόνου και της σκέψης που αφιερώνω συστηματικά στο γράψιμο. Ίσως αυτό να είναι καλό, για την διατήρηση της δημιουργικής μου εγρήγορσης.
ΕΡ: Τι πιστεύετε ότι έχει αλλάξει ή τι έχει διαφοροποιηθεί μέσα σας σε συγγραφικό επίπεδο, από τότε που ξεκινήσατε.
Πιστεύω ότι είμαι καλύτερος, για να το πω απλά. Θεωρώ ότι επεξεργάζομαι πιο γρήγορα τις ιδέες που με ενδιαφέρουν και τις αξιοποιώ πιο αποτελεσματικά. Από την άλλη, ο αυθορμητισμός και η αθωότητα έχουν και αυτά τη δεδομένη αξία τους.
ΕΡ: Τι σημαίνει για εσάς λογοτεχνία.
Η λογοτεχνία είναι το πλέγμα από ανεξάντλητες αφηγήσεις, δυνάμει άπειρες, που συνιστούν το αποτύπωμα της ανθρώπινης εμπειρίας απ’ την αυγή της ύπαρξης της μέχρι σήμερα, έχοντας τη μορφή κειμένων. Λογοτεχνία, για να γίνω λιγότερο υψιπετής, είναι ένας τρόπος να περνάς το χρόνο σου βυθιζόμενος στον κόσμο των ιστοριών και στα ατέλειωτα ταξίδια που σου προσφέρουν, ζώντας μ’ αυτό τον τρόπο πολλές περισσότερες ζωές και εμπειρίες από εκείνες που αναλογούν στο φτωχό σου σαρκίο και όλα αυτά με το επιπρόσθετο δώρο της αισθητικής-γλωσσικής απόλαυσης. Η δημιουργική συμμετοχή σ’ αυτό τον παράλληλο κόσμο, μέσα από τη γραφή και την παραγωγή πρωτότυπου έργου, είναι για μένα εκείνο που έχω ορίσει παιδιόθεν ως τη σημαντικότερη και εκλεκτότερη αποστολή που μπορεί να επιδιώξει κανείς.
ΕΡ: Πως μπορείτε να χαρακτηρίσετε την περίοδο που διανύουμε.
Την ορίζω ως «μεταβατική», έχοντας πλήρη συναίσθηση ότι κάθε εποχή της ανθρώπινης Ιστορίας αποτελεί το ίδιο, δεδομένου ότι η ίδια η Ιστορία (τουλάχιστον υπό την δυτική εκδοχή της) συνιστά εξ’ ορισμού μια μετάβαση. Ωστόσο στις μέρες μας το γεγονός αυτό εντείνεται από την πτώση των ιδεολογιών που μας συνόδευαν για δεκαετίες, αν όχι αιώνες, και από την απουσία εκείνου που θα τις αντικαθιστούσε επαρκώς ως το αντίπαλο δέος του ωμού καπιταλιστικού υλισμού. Αντί γι’ αυτό υπάρχει μονάχα ο καταναλωτισμός, η λατρεία του εαυτού, η ψηφιακή τεχνολογία, οι περιφερειακοί πόλεμοι, η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος, καθώς και διάφορα νεκροζώντανα κουφάρια των μεταφυσικών και πολιτικών θρησκειών του παρελθόντος. Δεν έχω ιδέα πως θα μοιάζει η συνέχεια όλων αυτών στο απώτερο μέλλον, αλλά κάτι μου λέει ότι δεν θα είναι πολύ ευχάριστη.
ΕΡ: Ποια βιβλία ή συγγραφείς σας έχουν επηρεάσει διαχρονικά και γιατί.
Δύσκολο να απαντήσω σ’ αυτό γιατί θα προϋπέθετε ότι έχω ορίσει τον διαχρονικό λογοτεχνικό «εαυτό μου», πράγμα που δεν ισχύει. Προσπαθώντας ωστόσο να προσεγγίσω το πνεύμα της ερώτησης θα έλεγα σίγουρα Μαρσέλ Προυστ, Γεώργιος Βιζυηνός, Γιόζεφ Ροτ, Βιρτζίνια Γουλφ, Γκράχαμ Γκριν, Βλαντίμιρ Ναμπόκοφ, Μαξ Φρις, Χόρχε Λουίς Μπόρχες, Ορχάν Παμούκ, Ρομπέρτο Μπολάνιο. Ο καθένας και η καθεμιά τους αποτελεί μια κορυφή που με καλεί κατά καιρούς να μετρήσω το μέγεθος της ανεπάρκειας μου.
ΕΡ: Όταν δεν γράφετε, με τι σας αρέσει να ασχολείστε
Με διάφορα χόμπι όπως είναι η φωτογραφία, το σινεμά, τα ταξίδια, οι περιηγήσεις ή και οι άσκοποι περίπατοι. Επίσης και για να μην εξιδανικεύω, περιγράφοντας παραπλανητικά μια εντελώς εστέτ ζωή, η σωστή απάντηση είναι πρωτίστως «βιοπορίζομαι», που σημαίνει ότι ασκώ καθημερινά τα καθήκοντα μου ως ένας υπάλληλος του Ελληνικού Δημοσίου.
ΕΡ: Τι σας παρακινεί να γράφετε ιστορίες
Η ψευδαίσθηση ότι αφηγούμενος παραπλανώ τον Χρόνο και τον Θάνατο καλοπιάνοντας τους, κλείνοντας τους κάπως το μάτι. Είναι σίγουρο ότι δεν πρόκειται να είναι περισσότερο επιεικείς μαζί μου μόνο και μόνο επειδή τυχαίνει να γράφω ιστορίες, αλλά η παρανόηση αυτή, έπειτα από χρόνια τριβής στο εν λόγω πεδίο, μου έχει δημιουργήσει τον ψυχολογικό καταναγκασμό να επινοώ και να καταγράφω διαρκώς, λες και αν δεν το κάνω, η Βενετιά πρόκειται να χάσει κάποιο πολύ σημαντικό βελόνι.
Το νέο μυθιστόρημα του Νίκου Α. Μάντη με τίτλο Σφάλμα συστήματος, θα κυκλοφορήσει σύντομα από τις εκδόσεις μας.