Η Μαριέτ­τα Πεπε­λά­ση είναι συμ­βου­λευ­τι­κή ψυχο­λό­γος και ψυχο­θε­ρα­πεύ­τρια. Έχει γρά­ψει ποί­η­ση και πεζο­γρα­φία. Η Φωτει­νή είναι το τελευ­ταίο της βιβλίο. Ένα αφή­γη­μα που απο­τε­λεί­ται από μια σει­ρά ψυχο­θε­ρα­πευ­τι­κών συνε­δριών. Όλες μαζί συν­θέ­τουν την οντό­τη­τα της Φωτει­νής. Μιας γυναί­κας που ο χαρα­κτή­ρας της δια­πλά­στη­κε στην κόλα­ση της κατα­πί­ε­σης, της ταπεί­νω­σης, της ψυχι­κής βίας. Στην κου­βέ­ντα που ακο­λου­θεί, συζη­τά­με μαζί με την συγ­γρα­φέα για τις ψυχι­κές δυνά­μεις του εξαί­ρε­του αυτού αναγνώσματος.

Συνέ­ντευ­ξη στον Νίκο Κουρμουλή

Πεί­τε μας πως φτά­σα­τε έως την γρα­φή της Φωτει­νής. Ποια ήταν η ανά­γκη γι αυτό το βιβλίο; 

Η Φωτει­νή είναι κατά­θε­ση ψυχής μιας ολό­κλη­ρης ζωής τόσο της δικής μου ευαι­σθη­σί­ας, για τα βάσα­να των ανθρώ­πων όσο και για την ανά­γκη και την επι­θυ­μία τους να κατα­νο­ή­σουν τον εαυ­τό τους και να αλλά­ξουν τα αδιέ­ξο­δα της ζωής τους.

Από πόσα πρό­σω­πα απο­τε­λεί­ται η Φωτει­νή και πως αυτά τα πρό­σω­πα συν­θέ­τουν αυτή την νέα οντότητα;

Η Φωτει­νή θα μπο­ρού­σε να είναι ο καθέ­νας από εμάς. Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα της αυτο­γνω­σί­ας δεν ήμα­στε ένας άνθρω­πος. Η προ­σω­πι­κό­τη­τα του κάθε ανθρώ­που απο­τε­λεί­ται από πολ­λές ταυ­τί­σεις και η κοι­νω­νι­κο­ποί­η­ση και η ωρί­μαν­σή του είναι απο­τέ­λε­σμα της συνά­ντη­σής του με πολ­λούς ανθρώ­πους που τον επη­ρε­ά­ζουν. Μια από τις πιο ουσια­στι­κές προ­σπά­θειες της ψυχο­θε­ρα­πεί­ας είναι η δια­μόρ­φω­ση της δικής του ακέ­ραι­ης προ­σω­πι­κό­τη­τας. Η Φωτει­νή λοι­πόν, μέχρι να γίνει αυτό που γίνε­ται στο τέλος, είναι ο πατέ­ρας της, η μητέ­ρα της, ο αδερ­φός της, οι δάσκα­λοί της, ο σύζυ­γός της, τα παι­διά της και τόσοι άλλοι.

Πόσο πονά­ει η ανα­μό­χλευ­ση της μνή­μης; Είναι δύσκο­λο για τον άνθρω­πο να βυθι­στεί στα τραύ­μα­τα του και μέσω της ψυχο­θε­ρα­πεί­ας να γίνει κυρί­αρ­χος της ζωής του;

Η ανα­βί­ω­ση και όχι η απλή διή­γη­ση στη ψυχο­θε­ρα­πεία είναι αυτό που πονά­ει. Είναι η ατμό­σφαι­ρα που δημιουρ­γεί­ται μέσα στο θερα­πευ­τι­κό χώρο που φέρ­νει σε ουσια­στι­κή επα­φή τον θερα­πευό­με­νο με το τραύ­μα ή τα τραύ­μα­τα της μνή­μης και τότε το πλη­γω­μέ­νο παι­δί που κάπο­τε ήταν και παρέ­με­νε το μεγά­λο εμπό­διο της ζωής θέλει να ενη­λι­κιω­θεί και να ξεπε­ρά­σει αυτό που το είχε καθη­λώ­σει σε φόβους κι ανα­σφά­λειες της παι­δι­κής ηλικίας.

Στο βιβλίο, ο πατέ­ρας και η μητέ­ρα είναι σχε­δόν αρχε­τυ­πι­κοί. Πεί­τε μας μέχρι ποιο βαθ­μό το γονεϊ­κό δίδυ­μο καθο­ρί­ζει τη ζωή μας;

Το γονεϊ­κό δίδυ­μο καθο­ρί­ζει για πάντα τη ζωή μας. Είναι οι δύο βασι­κοί πρω­τα­γω­νι­στές που μας ακο­λου­θούν με τις νου­θε­σί­ες τους, τις συμπε­ρι­φο­ρές τους, τα θέλω και τα πρέ­πει τους, τις επι­λο­γές τους, τους φόβους, τις φιλο­δο­ξί­ες τους και τόσα άλλα που δια­πλά­θουν αυτό που ασυ­νεί­δη­τα γίνε­ται ένας άνθρω­πος. Θέλει πολύ κου­ρά­γιο για να ανα­γνω­ρί­σει κανείς ότι δεν είναι ο εαυ­τός του αλλά ένα επι­κίν­δυ­νο φορ­τίο των γονιών του και ότι μπο­ρεί κι έχει τη δύνα­μη να απαλ­λα­γεί από τις αόρα­τες εξαρ­τή­σεις των γονεΪ­κών προ­τύ­πων κι απέ­νο­χα να βρει τον δικό του εαυτό.

Ανα­λύ­στε μας για την προ­βλη­μα­τι­κή σχέ­ση της Φωτει­νής με την μητέ­ρα της. Πεί­τε μας γι αυτή τη μάχη μετα­ξύ των δυο γυναικών.

Στο πρό­σω­πο της κόρης Φωτει­νής, η μητέ­ρα Λίτσα προ­βά­λει όλα όσα στε­ρή­θη­κε τόσο στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα όσο και στο φαντα­στι­κό της κόσμο. Η μάχη ξεκι­νά όταν η κόρη αντι­δρά και δεν υπο­τάσ­σε­ται στις επι­θυ­μί­ες της μητέ­ρας της. Η δύνα­μη της μητέ­ρας είναι τερά­στια για τη δια­μόρ­φω­ση της προ­σω­πι­κό­τη­τας του παι­διού, και ιδιαί­τε­ρα της κόρης, λόγω ταύ­τι­σης του φύλου. Στην κόρη μπο­ρεί να παρα­τη­ρή­σου­με μία ταύ­τι­ση με τη μητέ­ρα από φόβο ή μία ένο­χη τάση δια­φο­ρε­τι­κό­τη­τας όπου από τη μια υπο­τάσ­σε­ται στη μητρι­κή επι­θυ­μία πράγ­μα που τη βασα­νί­ζει και θέλει να επα­να­στα­τή­σει αλλά η ενο­χή κι ο φόβος την οδη­γούν πολ­λές φορές σε άλλα μονο­πά­τια αυτοκαταστροφής.

Είναι η ψυχι­κή κακο­ποί­η­ση μια από τις επι­δη­μί­ες της επο­χής μας;

Δεν θα μπο­ρού­σε να είναι δια­φο­ρε­τι­κά στην επο­χή μας. Η ψυχι­κή κακο­ποί­η­ση είναι επι­δη­μία για­τί όλος ο πολι­τι­σμός σήμε­ρα, είναι βίαιος προς το άτο­μο. Αυτό που συμ­βαί­νει στον έξω κόσμο επη­ρε­ά­ζει την οικο­γέ­νεια κι αυτή με τη σει­ρά της τον κάθε ένα από τα μέλη της. Ένας βασι­κός λόγος, είναι η ανυ­παρ­ξία της συναι­σθη­μα­τι­κής επι­κοι­νω­νί­ας, απα­ραί­τη­το στοι­χείο για την ψυχι­κή υγεία του ανθρώ­που. Στο σύνο­λο του πλη­θυ­σμού σήμε­ρα είναι άγνω­στη η συναι­σθη­μα­τι­κή επα­φή, κι αυτό οδη­γεί στην απο­ξέ­νω­ση του ανθρώ­που τόσο στην οικο­γέ­νεια όσο και στην κοι­νω­νία. Φυσι­κά υπάρ­χουν και πολ­λοί άλλοι παρά­γο­ντες για τη βία στην επο­χή μας.

Εσείς μέσα από την μεγά­λη επαγ­γελ­μα­τι­κή σας εμπει­ρία, τι βλέ­πε­τε γύρω σας καθη­με­ρι­νά; Δια­πι­στώ­νε­ται μια απελ­πι­σία, ένα μάγκω­μα, ένας γογ­γυ­σμός. Που οφεί­λο­νται αυτά κατά την γνώ­μη σας

Τα είπα­τε όλα σε τρεις λέξεις (απελ­πι­σία, μάγκω­μα, γογ­γυ­σμός). Εγώ απλώς συμπλη­ρώ­νω ότι υπάρ­χει μια τερά­στια απο­γο­ή­τευ­ση στη φανε­ρή εκδή­λω­ση αυτών των αρνη­τι­κών συναι­σθη­μά­των, ενώ υπο­βό­σκει τερά­στια επι­θε­τι­κό­τη­τα η οποία προς το παρόν δεν μπο­ρεί να εκδη­λω­θεί. Υπάρ­χει ο φόβος της τελι­κής υπο­τα­γής στην εξου­σία και στους χει­ρι­σμούς της ανθρώ­πι­νης αξιο­πρέ­πειας μέσα από τη διά­λυ­ση των δημο­κρα­τι­κών σχέ­σε­ων τόσο στην οικο­γέ­νεια όσο και στην παγκό­σμια πολι­τι­κή σκηνή.

Ποια είναι τα λογο­τε­χνι­κά σας ενδιαφέροντα;

Τα λογο­τε­χνι­κά μου ενδια­φέ­ρο­ντα αλλά­ζουν κατά περιό­δους, τώρα μου αρέ­σει και με ενθου­σιά­ζει να απο­λαμ­βά­νω την Οδύσ­σεια του Ομή­ρου. Με μαγεύ­ει η φαντα­σία που υπάρ­χει εκεί, οι μύθοι, η γλώσσα.