Η κουβέντα που ακολουθεί, είναι μια πρώτη γνωριμία με την συγγραφέα Ελένη Τσεκούρα. Η συλλογή διηγημάτων της με τίτλο Πίσω πόρτα, που θα κυκλοφορίσει τον Μάιο, συνθέτει ένα αφηγηματικό σώμα ιστοριών που κινούνται μεταξύ ονείρου και πραγματικότητας. Πότε φευγάτη, πότε σκληρή, πότε ρομαντική, πότε ρεαλιστική, πότε σουρεαλιστική η γραφή της Ελένης Τσεκούρα, πρόκειται να αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης την Άνοιξη.
Συνέντευξη στον Νίκο Κουρμουλή.
Μπορείς να μας πεις πως έφτασες στο να γράψεις την πρώτη σου συλλογή διηγημάτων;
Ό,τι έχω γράψει και γράφω προκύπτει από ανάγκη. Έχω τις ιστορίες και πρέπει να τις πω. Αλλού είδα, άκουσα κάτι, σε ορισμένες περιπτώσεις μου ήρθαν στο κεφάλι από το πουθενά. Κάποιες είναι πιο ρεαλιστικές και κάποιες ακροβατούν μεταξύ πραγματικότητας και ονείρου ή εφιάλτη. Αφορμή για να γράψω και να ασχοληθώ σοβαρά με όλη αυτή τη διαδικασία ήταν και είναι η σχέση που έχω με την πραγματικότητα. Με κάποιο τρόπο το να γράφω με βοήθα να ξορκίζω ότι δεν μου αρέσει, να ξαναζώ ότι μου αρέσει ή και να φτιάχνω τα πράγματα όπως θα ήθελα να είχαν συμβεί. Αλλά η σπαστική κλασική απάντηση, που όμως είναι αλήθεια, είναι ότι πάντα έγραφα, από το σχολείο. Είναι ένας τρόπος να βάζω σε μπουκαλάκια ευχάριστες και δυσάρεστες στιγμές και να τις διατηρώ. Και μου δίνει μεγάλη ευχαρίστηση. Το χαίρομαι.
Πες μας δυο λόγια για τους πρωταγωνιστές.
Οι ήρωες μου είναι οικείοι αλλά και ξένοι ταυτόχρονα. Μείναμε πολύ κοντά όσο τους έγραφα και τώρα έχουν φύγει μακριά. Δεν πρόκειται για συναρπαστικούς ανθρώπους, που έχουν σημαντικές ατάκες και τσιτάτα να πουν, είναι πολύ συνηθισμένοι και τα κείμενα επικεντρώνονται κυρίως σε μια περίοδο της ζωής τους όπου κάτι συμβαίνει, φωτίζεται αυτή η στιγμή και γίνεται το κομβικό σημείο όπου θα πρέπει να διαλέξουν προς τα που θα πάνε και το κάνουν με θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα, όπως το πάρει κανείς. Καμιά φορά σκέφτομαι ότι δεν είναι πολλοί, αλλά ένας ήρωας και απλά είναι η ζωή του κατακερματισμένη σε μικρά επεισόδια.
Το βιβλίο είναι διαποτισμένο από έναν έρωτα θανάσιμο. Που από την μια οδηγεί χωρίς φρένα στο άγνωστο και παράλληλα στην καταστροφική μανία. Μίλησε μας περισσότερο γι αυτά.
Ο έρωτας είναι από τη φύση του καταστροφικός και αναγεννητικός‑ή τουλάχιστον έτσι θα έπρεπε να είναι-μεταμορφωτικός. Όταν τα αισθήματα είναι έντονα η λογική συνήθως πάει περίπατο κι αλλάζει η αντίληψη του κόσμου, ακόμα και του χρόνου. Τα πρόσωπα που περιγράφονται άλλες φορές τρέχουν με τέρμα τα γκάζια κι αφήνονται εντελώς στο αίσθημά τους κι άλλες φορές προτιμάνε την εύκολη λύση και τα παρατάνε. Περνάνε από διάφορα στάδια, όπως πάθος, τρέλα, εκδίκηση, αυτοτιμωρία, θυσία κι άλλα ευχάριστα- άλλοι σώζονται ‚άλλοι χάνονται, άλλοι μένουν μετέωροι ή κολλημένοι για πάντα και κάποιοι είναι ή γίνονται εντελώς πωρωμένοι. Και υπάρχουν και λίγες ιστορίες στο βιβλίο που δεν έχουν να κάνουν με τον έρωτα αλλά με τη φιλία και τη γονεϊκή αγάπη.
Τι βλέπουμε πίσω από την Πίσω πόρτα.
Δεν ξέρω αν μπορώ να απαντήσω με ακρίβεια, δεν ξέρω αν είναι ένα πράγμα μόνο. Καταρχάς ο τίτλος του βιβλίου υπάρχει και μέσα σε μια ιστορία όπου η ηρωίδα την κάνει από την πίσω πόρτα του έρωτά της, δηλαδή φεύγει στα κρυφά. Σε πρώτη φάση, είναι μια έξοδος κινδύνου. Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Οι άνθρωποι που φεύγουν από την πίσω πόρτα δεν ξέρουν τι υπάρχει κρυμμένο από την άλλη μεριά, τι θα βρουν τελικά όταν την ανοίξουν. Μπορεί να θες να ξεφύγεις και να βρεθείς εγκλωβισμένος ή να θες να μπεις στη σκοτεινή πλευρά των πραγμάτων και προσπαθώντας να καταστραφείς, να απελευθερωθείς τελικά. Όταν γυρεύεις το άγνωστο δεν ξέρεις που θα σε βγάλει. Σε δεύτερη φάση η πίσω πόρτα είναι και το πίσω μέρος του μυαλού, το τι κρύβουμε μέσα μας, αυτά που μπορεί να σκέφτονται και να νιώθουν οι ήρωες και τα κρατάνε για τον εαυτό τους ή είναι η διέξοδός τους. Τι βλέπει κανείς μες στο μυαλό του; Ο καθένας έχει τους δικούς του κόσμους.
Είναι ένα βιβλίο που αγαπάει το ρίσκο. Έχει μια εσωτερική δύναμη που φωνάζει πως όλα είναι δυνατά. Εσύ πόσο έτοιμη είσαι να παίξεις αυτό τον γύρο του «θανάτου» μέχρι τέλους.
Τα βιβλία έχουν δική τους πορεία ανεξάρτητη από τον συγγραφέα θέλω να πιστεύω. Κι όμως δεν θεωρώ ρίσκο τουλάχιστον το περιεχόμενο-πολλές ιστορίες δεν μιλάνε για απίθανα πράγματα, λ.χ. σε μία ο ήρωας παντρεύεται γιατί έχει έλθει στην κατάλληλη ηλικία και στριμώχνεται σε μια συμβατική δυστυχία, σε άλλη η ηρωίδα προσπαθεί με κάθε τρόπο να ευχαριστήσει το γονιό της ακόμα κι αν αυτό την κάνει αυτιστική σχεδόν, ένας παντρεμένος λέει ένα σωρό ψέματα για να ρίξει μια γκόμενα, κάποιος άλλος συμβιβάζεται για να βολευτεί σαν διανοούμενος παράγοντας. Όλα αυτά εμένα μου φαίνονται πολύ συνηθισμένες πληγές και καταστάσεις. Από την άλλη το ύφος, ναι είναι δύσκολο, γιατί σε πολλά σημεία ακροβατεί μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας, κυρίως στα πιο «φανταστικά» κείμενα, αλλά σε μεγάλο βαθμό πιστεύω ότι έτσι κυλάνε οι ζωές μας έτσι κι αλλιώς. Ζούμε μεταξύ αυτών που συμβαίνουν κι αυτών που έχουμε στο μυαλό μας. Τόσο στην διάσταση που μπορεί να υπάρξει μεταξύ τους, όσο και στην ταύτιση. Υποθέτω αναλαμβάνω το ρίσκο ναι γιατί σε τελική ανάλυση είναι και ο δικός μου τρόπος να αντιλαμβάνομαι τον κόσμο.
Ποιες είναι οι επιρροές σου;
Δεν θα είχα γράψει αν δεν είχα διαβάσει Κέρουακ, Μπουκόφσκι, Πόε, Καρυωτάκη, Γώγου, Καραπάνου, Πλαθ κι αν δεν είχα ακούσει New York Dolls, Stooges, Gun Club, Doors.