Το μυθιστόρημα Αυτό που σου ανήκει (μτφρ: Τόνια Κοβαλένκο) είναι ένα εκπληκτικό ντεμπούτο, που στέλνει την Λολίτα του Βλάντιμιρ Ναμπόκοφ…αδιάβαστη. Χαρακτηριστικό δείγμα της ατμόσφαιρας που κυριαρχεί στο βιβλίο, είναι η αρχική σκηνή του τρίτου μέρους, με τίτλο «Σύφιλη»: Ο Αμερικανός ανώνυμος αφηγητής παρακολουθεί γεμάτος ζήλια τον Βούλγαρο νοικιασμένο εραστή του, να κάθεται στο σαλόνι του μικρού διαμερίσματος και μέσα από το λαπτοπ να κανονίζει ραντεβού με άλλους άντρες. Αναρωτιέται: «Πως κατέληξα να γίνω σαν κι αυτούς τους τύπους που ζουν στα σκοτεινά; Προσφέροντας οτιδήποτε μου ζητηθεί για κάτι που ποτέ δεν μπορεί να μου δοθεί ελεύθερα». Διδάσκοντας αγγλική φιλολογία, ο μοναχικός ομοφυλόφιλος πρωταγωνιστής και αφηγητής του βιβλίου ζει ποιητική αδεία, μια ζωή γεμάτη αυτοσυγκράτηση και χαμένες ευκαιρίες.
Στην Σόφια της Βουλγαρίας, η ομοφυλοφιλία είναι ανεκτή όσο παραμένει μυστική. Μέσα σ’αυτό το υψηλού ρίσκου αντεργκράουντ γκέι δίκτυο, όπου καθημερινό φαινόμενο είναι οι πληρωμένες ερωτικές συνευρέσεις, κάνει την εμφάνιση του ο Μίτκο. Ένας εξωστρεφής, ωμής αγριότητας και γοητείας εραστής, με τον οποίο ο πρωταγωνιστής μας παθαίνει σεξουαλική εμμονή. Όταν ο Μίτκο εμφανίζεται στο κατώφλι ζητώντας χρήματα, ο μέχρι πρότινος εγκρατής αφηγητής έχοντας κατά νου την ηθική αμφισημία και τα «ψευδή κίνητρα», απελευθερώνει την γενναιοδωρία του μ’αυτόν τον ημιάστεγο άντρα τον οποίο ποθεί, αλλά παραδέχεται ότι δεν τον θέλει για μια «νόμιμη», σχέση. Το μυθιστόρημα Αυτό που σου ανήκει, δεν εξερευνά μόνο αυτή την αδιέξοδη σχέση, αλλά την φύση της εμμονικής κτητικότητας: τι κληρονομείς, τι συμφωνείς και τι περιμένεις να νιώσεις για τον εαυτό σου.
Ο αφηγητής δουλεύει πάνω στο πεδίο της ντροπής, ως έννοια. Ο ρεπουμπλικάνος πατέρας του, οι Βουλγάρες νοσοκόμες και τα νοικιασμένα αγόρια, περιμένουν και θέλουν από εκείνον, να «αισθανθεί». Τον ενθαρρύνουν να αρνηθεί, να ανακαλέσει ή και να κρύψει την σεξουαλική του προτίμηση, για να έχει ως αντάλλαγμα μια πιο εύκολη ζωή. Ο ίδιος αρνείται πεισματικά. Αυτή του η στάση προσδίδει στο βιβλίο μια λυτρωτική χροιά, σε μια κατά γενική ομολογία απελπισμένη ερωτική ιστορία. Ο μεγάλος συγγραφέας Έντμουντ Γουάιτ, χαρακτήρισε το μυθιστόρημα του Γκρίνγουελ, αριστούργημα. Σίγουρα το Αυτό που σου ανήκει, στέκεται στο ίδιο ύψος με μερικά τα κορυφαία έργα της σύγχρονης παγκόσμιας λογοτεχνίας όπως: ο Θάνατος στην Βενετία, του Τόμας Μαν, Λολίτα του Βλάντιμιρ Ναμπόκοφ, Τα σκοτεινά μονοπάτια του έρωτα, του Άλαν Χόλινγκχερστ ή το A case of knives της Κάντια ΜακΓουίλιαμ.
Ο Μίτκο αποτελεί μια συνέχεια αυτής της λογοτεχνικής παράδοσης. Απωθητικός και συμπαθητικός ταυτόχρονα . Αν και δεν δίνει μεγάλη σημασία στον εαυτό του, ο Μίτκο γνωρίζει πολύ καλά πως να ερεθίζει τους πελάτες. Πότε προτάσσει την περηφάνεια του, πότε είναι παθητικός, πότε ευχαριστεί εκείνον που τον ευεργέτησε, πότε διατυπώνει καλυμμένες απειλές, σαν απόδειξη της καλοσύνης του: «Θα μπορούσα να σ’έχω κλέψει, θα μπορούσα να σε πληγώσω, αλλά δεν είμαι απ’αυτούς τους τύπους», λέει ο Μίτκο κατά την διάρκεια ενός καυγά. Η πρόζα του Γκρίνγουελ είναι σαφώς επηρεασμένη από εκείνη του Χόλινγκχερστ. Διαθέτει ομοιομορφία, ενώ παράλληλα την διαπερνά μια νοσταλγική χροιά. Επιδέξια γραφή γεμάτη φυσικές λεπτομέρειες, σ’ένα σύμπλεγμα ηθικών στάσεων. Ο έρωτας του ανώνυμου αφηγητή για την αρσενική πόρνη, ανοίγει τον δρόμο για να γνωρίσουμε καλύτερα τον Αμερικανό καθηγητή, όπως και τον ίδιο τον συγγραφέα. Κάπου στην μέση του βιβλίου υπάρχει ένα σημείο, όπου ο Γκρίνγουελ απογειώνεται και αξίζει τον έπαινο όλων. Όταν ο αφηγητής πληροφορειται το τέλος του πατέρα του, ξαναζεί νοερά πλευρές της καταπιεστικής οικογενειακής συνθήκης, σε μια παράγραφο 40 σελίδων! Ενώ περιφέρεται στα προάστια της Σόφιας.
Η φόρμα του κειμένου μαζί με τις αμείλικτες κακοτυχίες που περιγράφονται, δημιουργούν μια αίσθηση κλειστοφοβικού σασπένς. Αν και το απογυμνωμένο ύφος του βιβλίου, οδηγεί το σασπένς, στην θλίψη. Οι επιτυχίες του Γκαρθ Γκρίνγουελ όπως και των Καρλ Ούβε Κνάουγκορντ και Χάνια Γιαναγκιχάρα, δείχνουν πως οι συνήθειες του αναγνωστικού κοινού, αλλάζουν. Οι καθηλωτικές αναμνήσεις του κορμιού και του πνεύματος, επανατοποθετούν την σχέση μας με την λογοτεχνική απόλαυση. Όπως και να’χει το Αυτό που σου ανήκει, αποτέλει σίγουρα ένα απαραίτητο έργο του καιρού μας
Πηγή: The Telegraph
Απόδοση: Ν.Κ